Home

Oppervlakte met effectief natuurbeheer

De oppervlakte ‘gebieden met effectief natuurbeheer’ bedroeg in 2018 89.202 ha. Deze indicator omvat enkel gebieden waarvoor een goedgekeurd beheerplan bestaat. De mate waarin het beheer gericht is op het behalen van natuurdoelen kan sterk verschillen binnen de diverse beheerplannen. In sommige gebieden met effectief natuurbeheer kan de natuurfunctie neven- of ondergeschikt zijn aan de economische of de sociale functie.
Bron: 
ANB, natuurverenigingen, INBO

Horizontal Tabs

Algemeen
Definitie 
Deze indicator omvat de Vlaamse natuur- en bosreservaten, de natuurdomeinen met een goedgekeurd beheerplan, de erkende natuur- en bosreservaten, de militaire domeinen met een natuurprotocol, de domeinbossen en bossen in eigendom van derden met een goedgekeurd beheerplan conform de criteria duurzaam bosbeheer, de parken in eigendom van de Vlaamse overheid of van derden met een goedgekeurd beheerplan conform de principes van harmonisch park- en groenbeheer, en de gebieden met natuurbeheerplannen van het type 2, 3 of 4.
Bespreking 

In 2018 bedroeg de oppervlakte ‘met effectief natuurbeheer’ 89.202 ha. Dat is een toename met 4.748 ha t.o.v. 2017. De oppervlakte nam in 2018 toe bij de bossen in eigendom van derden met een goedgekeurd beheerplan (+ 2097 ha) en de erkende natuurreservaten (+ 557 ha). Nieuw sinds 2018 zijn de gebieden met een natuurbeheerplan type 2 (+ 1312 ha), 3 (+ 696 ha) en 4 (+ 382 ha). De afname van de oppervlakte Vlaams natuurreservaat (- 74 ha) en domeinbossen met uitgebreid bosbeheerplan (- 222 ha) is het gevolg van de omzetting ervan naar deze nieuwe gebiedscategorieën.
Elk gebied opgenomen in deze indicator beschikt over een goedgekeurd beheerplan. De mate waarin het beheer er gericht is op het behalen van natuurdoelen kan echter sterk verschillen. In sommige gebieden met goedgekeurd beheerplan kan de natuurfunctie neven- of ondergeschikt zijn aan de economische of de sociale functie. Voor meer info hierover verwijzen we naar een INBO advies over dit onderwerp (Demolder et al. 2011).
Vanaf 2018 worden de verschillende typen beheerplannen stelselmatig geïntegreerd tot één nieuw type, het natuurbeheerplan (BVR van 14/07/2017). Daarin worden vier ambitieniveaus onderscheiden. In terreinen van type 1 staat het behoud van de aanwezige natuurkwaliteit voorop. Omdat hier geen specifiek natuurstreefbeeld tot doel gesteld wordt, nemen we deze categorie niet op in de indicator. In terreinen van het type 2, 3 en 4 wordt een hogere natuurkwaliteit nagestreefd. Bij type 2 stelt de beheerder over minstens 25% van de oppervlakte van het terrein het realiseren van één of meerdere natuurstreefbeelden tot doel. Bij typen 3 en 4 geldt dit voor de volledige oppervlakte. Type 4 staat daarbij synoniem voor ‘natuurreservaat’. Hier geldt bijkomend een erfdienstbaarheid van duurzaam gebruik en langdurig beheer van het terrein als natuurreservaat.
Tegen 2023 zullen alle beheerplannen omgezet worden naar de nieuwe natuurbeheerplannen. Er zal dan een nauwkeurigere analyse van de oppervlakte met effectief natuurbeheer mogelijk zijn.

Trends 
Toename
Beleidsdoelen 
  • Streefdoel 2 EU 2020 biodiversiteitsstrategie:Tegen 2020 worden ecosystemen en ecosysteemdiensten gehandhaafd en verbeterd door groene infrastructuur op te zetten en ten minste 15 % van de aangetaste ecosystemen te herstellen.
  • PACT2020 15.2 Hiertoe heeft Vlaanderen in 2020 voldoende habitat ingericht, herbestemd, verbeterd of afgebakend om 70 % van de instandhoudingsdoelstellingen van de Europees te beschermen soorten en habitats te realiseren.
  • PACT2020 15.3 Zowel de beboste oppervlakte als de kwaliteit ervan nemen aanzienlijk toe en minstens de helft van de stedelijke of kleinstedelijke gebieden beschikt in 2020 over een stadsbos of heeft er een opgestart.
Technische toeliching
Updatefrequentie 
jaarlijks
Feedback